| Resumo: |
This research aimed to access farmer participatory breeding in selecting the local upland rice varieties for desirable agronomic traits, good cooking and eating grain characteristics. The research carried out in the land reform area of amphoes Mueang, Lamae, Thung Tako in Chumphon province. The experiment comprised 12 upland rice varieties, 11 experimental lines and 1 standard check, by using the Randomized Complete Block design with 4 replications. Results indicated that farmers had selected Samdeaun, Phukhaotong, Nahngkruan, Lebnok and Dawkkham varieties for desirable agronomic traits with reasonable uniform panicle, good tillering ability, long panicle, many secondary branches, large and heavy grains. For cooking and eating qualities, they selected Phukhaotong, Lebnok and Dawk Pa-yawm. The selected varieties would be produced for household consumption to ensure food security.
งานวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้เกษตรกรมีส่วนร่วมในการคัดเลือกพันธุ์ข้าวไร่พื้นเมืองทั้งใน ลักษณะทางการเกษตร และคุณภาพการหุงต้มและรับประทาน ดำเนินการเปรียบเทียบผลผลิตในแปลงเกษตรกร ในพื้นที่ปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม จังหวัดชุมพร 3 อำเภอ ได้แก่ อำเภอเมือง อำเภอทุ่งตะโก และอำเภอละแม ในปี พ.ศ. 2555 ใช้พันธุ์ข้าวในการทดสอบจำนวน 12 พันธุ์ ได้แก่ สามเดือน, ภูเขาทอง, นางเขียน, นางครวญ, นางดำ, เล็บนก, ดอกขาม, ชุมพร 1, เล็บมือนาง, ข้าวเหนียวดำแม่ผึ้ง, ข้าวเหนียวดำกาต้นดำ ข้าวเหนียวดำกาต้นเขียว และพันธุ์เปรียบเทียบมาตรฐาน 1 พันธุ์ ได้แก่ พันธุ์ดอกพะยอม จากการประเมินลักษณะทางการเกษตร พันธุ์ข้าวไร่ที่เกษตรกรคัดเลือก ได้แก่ สามเดือน ภูเขาทอง เล็บนก ดอกขาม และนางครวญ เกษตรกรให้เหตุผลในการคัดเลือกคือ รวงสม่ำเสมอ แตกกอดี รวงยาว ระแง้ถี่ เมล็ดใหญ่และน้ำหนักเมล็ดดี การประเมินโดยพิจารณาจากคุณภาพหุงต้มและรับประทาน พันธุ์ข้าวไร่ที่เกษตรกรชอบ 3 ลำดับแรก คือ ภูเขาทอง เล็บนก และดอกพะยอม ซึ่งพันธุ์ข้าวไร่ที่ได้รับการคัดเลือกเกษตรกรจะนำไปปลูกเพื่อใช้บริโภคในครัวเรือน ซึ่งจะนำไปสู่ความมั่นคงทางด้านอาหารของเกษตรกรในพื้นที่
|
